Platform trong lập trình là gì? Một trong các xu hướng kinh doanh đang thống trị trong nền kinh tế Việt Nam và thế giới hiện nay đó chính là mô hình nền tảng công nghệ số, vẫn đang dẫn đầu và dần khẳng định vị thế của mình trong thị trường kinh doanh.
Thể hiện rõ nhất là các doanh nghiệp đang thay thế những mô hình kinh doanh truyền thống thành nền tảng công nghệ số.
Vậy cùng LBK.VN tìm hiểu chi tiết về platform trong lập trình là gì? Những ưu và nhược điểm trong bài viết dưới đây.
Platform trong lập trình là gì? 10 mô hình Platform nổi bật hiện nay
Platform trong lập trình có thể được hiểu như là một nền tảng. Đối với lĩnh vực công nghệ, platform là thuật lập trình dùng để gọi chung cho nhóm những công nghệ được sử dụng làm nền tảng, cơ sở phát triển cho những ứng dụng công nghệ khác.
Nền tảng này tạo ra một sự kết nối đặc biệt đối với môi trường để những phần mềm được thực thi. Đây là một nơi tạo ra các giá trị thông qua mua bán, kết nối giữa các nhóm khách hàng để giao dịch cùng với nhau.
Ngày nay, platform gắn kết với những yếu tố công nghệ để kết nối giữa người sản xuất với người tiêu dùng chính xác và nhanh chóng một trong các platform nổi bật có thể kể đến như: Lazada, Uber, Facebook, Airbnb,…
Hoạt động chính của Platform
Những hoạt động chính của platform trong lập trình hiện nay bao gồm 4 hoạt động chính:
- Provide infrastructure: Những nền tảng cung cấp các cơ sở vật chất nhất định để người dùng có khả năng truy cập và tham gia giao dịch.
- Matching producer and consumer: Tạo điều kiện nhằm kết nối người mua và người bán. Từ những hoạt động đó, kích thích được các giao dịch diễn ra.
- Governance: Quản lý những hoạt động giao dịch của người dùng dựa trên các quy tắc nhất định.
- Monetization: Tìm các cách thức dựa trên những giá trị đã được tạo ra.
Đối tượng vận hành của Platform
Đối tượng vận hành chính của platform hiện nay bao gồm:
- Owner: Đây là người sở hữu các nền tảng và công nghệ khác nhau như Google cloud platform thuộc sự sở hữu của Google,…
- Provider: Người quản lý giao diện của những nền tảng có nhiệm vụ kiểm tra mức độ phủ sóng, tương tác của các nền tảng tới với người dùng.
- Producer: Những producer của platform là người trực tiếp tạo ra những sản phẩm ứng dụng phần mềm trên nền tảng, giúp cho nền tảng vận hành một cách mượt mà, có hiệu quả.
- Consumer: Người sử dụng trực tiếp cảm nhận, trải nghiệm những sản phẩm được cung cấp trên nền tảng.
Cấu tạo
Về phần cấu tạo, một nền tảng platform cơ bản sẽ có các thành phần sau:
- Phần cứng đơn: Được sử dụng trong hệ thống nhúng nhỏ và không yêu cầu hệ điều hành phải hỗ trợ. Phần cứng đơn có quyền được truy cập trực tiếp vào phần cứng.
- Trình duyệt: Coccoc, Chrome,…
- Ứng dụng: Ứng dụng xử lý văn bản, Bảng tính, ứng dụng lưu trữ phần mềm, ứng dụng lưu trữ dữ liệu,…
- Framework: Nơi cung cấp những chức năng đã được tạo sẵn.
- Máy ảo: Máy ảo biến đổi ứng dụng thành định dạng giống mã máy. Phiên bản máy ảo đầy đủ gồm: phần cứng, phần mềm, hệ điều hành và dung lượng lưu trữ.
Ưu và nhược điểm của Platform
Những ưu điểm và nhược điểm cơ bản của Platform, cụ thể:
Ưu điểm
Platform có khả năng kết nối các doanh nghiệp và khách thông qua nhiều giải pháp, có được nền tảng hỗ trợ xúc tiến cho những mặt hàng tồn kho.
Ngoài ra, giúp quản trị sự phức tạp của thị trường và tạo ra khả năng phát triển các quy mô lớn trên thị trường.
Nhược điểm
Platform không phù hợp với việc phục vụ các nhóm tiêu dùng cụ thể, cố định. Khả năng quản lý chuỗi giá trị của platform chưa đạt và không thể theo sát các trải nghiệm của khách hàng từ đầu đến cuối chi tiết và hiệu quả.
So sánh mô hình Platform và các mô hình truyền thống
- Platform: Là nền tảng kết nối cho phép người mua liên hệ được với người bán để có thể giao dịch trực tiếp. Ngoài ra, platform không định giá cho sản phẩm, là một công cụ trung gian và sản phẩm sẽ được định giá bởi người bán lẫn người mua.
- Mô hình bán lẻ và phân phối: Họ sẽ cung cấp và phân phối hàng qua mạng lưới các cửa hàng, website, dịch vụ giao hàng,… sở hữu, quản lý những mối quan hệ với khách hàng. Ngoài ra họ còn sở hữu giá cả, vị trí của những sản phẩm được bán. Cuối cùng, họ sẽ là người trả lương cho nhân viên. Tuy nhiên, mô hình này không kết nối các cộng đồng khác với nhau để giao dịch.
- Mô hình sản xuất: Họ mua nguyên liệu và sản xuất sản phẩm. Họ phân phối sản phẩm thông qua các nhà bán sỉ và lẻ.
10 mô hình Platform nổi bật hiện nay
Hardware Platform
Phần cứng platform là một phần cứng nói chung của những thiết bị công nghệ chẳng hạn như: bộ vi xử lý, thông số CPU, RAM, hệ điều hành,…
Cloud Computing
Cloud Computing cung cấp cho doanh nghiệp giải pháp thay thế để xây dựng các cơ sở hạ tầng công nghệ. Những công nghệ hiện đại Cloud Computing phục vụ cho người dùng là: phân tích dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và lưu trữ ứng dụng web, IoT, di động nhờ vào dịch vụ thuê Cloud Hosting hoặc thuê Cloud Server.
Business Service
Đây là dạng platform được ứng dụng vào kế toán, bảo trì, thiết kế, in ấn, cung cấp nhân sự tạm thời,… Ví dụ điển hình: Be, Uber, Gojek, Grab, Foody,…
Social
Social platform giúp xây dựng các website cho phép bạn phát triển cũng như quản lý các dịch vụ truyền thông trên mạng xã hội.
Nền tảng hỗ trợ một vài tính năng tối ưu như: giao diện lập trình ứng dụng, bảng điều khiển quản trị phụ trợ và một vài ứng dụng khác.
AI
Nền tảng trí tuệ nhân tạo có liên quan đến việc sử dụng các máy móc để thay thế cho con người thực hiện nhiệm vụ cụ thể, hỗ trợ người dùng sử dụng một số hệ thống như nhận dạng giọng nói hay thị giác máy.
Software
Software platform có một ảnh hưởng quan trọng đến các tính năng của thiết bị điện tử. Nền tảng có thể là bất cứ hệ điều hành nào hay môi trường lập trình nhất định.
Một số nền tảng phần mềm platform phổ biến hiện nay như: nền tảng MS-DOS (x86), DR-DOS (x86), FreeDOS (x86), Microsoft Windows (x86, x64), Linux (x86, x64, PowerPC), Mac OS X (PowerPC, x86), OS/2, eComStation, AmigaOS (m68k), AROS (x86, PowerPC),…
Blockchain
Blockchain là một hệ cơ sở dữ liệu truyền tải và lưu trữ thông tin trong các khối được liên kết bằng mã hóa. Đồng thời, nền tảng này có thể mở rộng theo thời gian.
Đặc biệt, những khối này được quản lý bởi người tham gia hệ thống thay vì phải qua trung gian. Một vài ví dụ về blockchain platform như: Cardano, Ethereum, EOS, NEO, Blockchain,…
Digital Marketing
Digital Marketing Platform là một nền tảng kỹ thuật số với các hoạt động diễn ra thường xuyên và không ngừng nghỉ. Cho phép thương hiệu chạy chương trình cụ thể như các quảng cáo website, ứng dụng, banner hay một video quảng cáo ngắn.
Customer Data Platform (CDP)
Customer Data Platform cho phép tổng hợp các dữ liệu, so sánh hồ sơ khách hàng với nhau để tìm ra được sự tương đồng giữa những đối tượng.
Ngoài ra, có thể sử dụng dữ liệu này để tạo ra cộng đồng những người giống nhau trên nền tảng Quảng cáo Facebook. CDP hoạt động tự động và ẩn danh giúp thu thập dữ liệu về khách hàng và so sánh một cách cụ thể, chi tiết.
IoT
Trên thực tế, xây dựng một cơ sở hạ tầng mạng IoT là nhiệm vụ vô cùng phức tạp. Tuy nhiên, sẽ có các giải pháp có thể giảm bớt sự phức tạp này.
Khi triển khai, kết nối những thành phần đóng vai trò như trung tâm quan sát cho phép hình dung toàn bộ mạng – đó chính là IoT Platform.
Những nền tảng Platform nổi bật trong lĩnh vực Mobile
Trong lĩnh vực Mobile, các nền tảng platform là gì bao gồm: Blackberry, Android, Windows Phone, IOS mà người ta thường gọi là hệ điều hành.
Nền tảng Android
Android là một nền tảng được các lập trình viên viết, được phát hành ở dạng mã nguồn mở. Nhờ vậy mà hiện tại, Android được tối ưu và ngày càng được bổ sung rất nhiều tính năng độc đáo.
Nền tảng Android
Đây được xem là một platform smartphone phổ biến và được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay vì vận hành theo mã nguồn mở, cho phép những lập trình viên điều chỉnh hệ điều hành và phân phối một cách tự do.
Nền tảng iOS
iOS là một nền tảng được sử dụng trên những thiết bị di động của hãng Apple. Khi viết các ứng dụng cho iPad, iPhone, những lập trình viên cần lựa chọn platform iOS để hỗ trợ lập trình cho chính sản phẩm của mình. Hiện nay, phiên bản mới nhất của hệ điều hành iOS là 16.
Nền tảng Blackberry
Đây là một nền tảng của platform thiết kế về các phần mềm do Research In Motion (RIM) thực hiện, thường được biết là một nền tảng cung cấp cho các sản phẩm có khả năng đa nhiệm.
Nền tảng Windows Phone
- Windows Phone là một hệ điều hành của Microsoft dành cho các smartphone của hãng. Nền tảng tập trung, phát triển tại các thị trường trực tuyến, có thể bán được nhiều sản phẩm nhất đến người tiêu dùng.
- Windows Phone được Microsoft phát triển với giao diện người dùng mới mang tên Modern với khả năng tích hợp, liên kết với phần cứng – phần mềm của hãng khác vô cùng nhanh chóng và dễ dàng.
Tầm quan trọng của mô hình Platform như thế nào?
Mô hình platform có một tầm quan trọng mang tính sống còn đối với những doanh nghiệp trong thời đại công nghệ hiện nay. Bạn có thể dễ dàng nhận thấy, những mô hình bán hàng truyền thống cũng đang dần dần chuyển đổi sang mô hình platform. Bước đầu trong quá trình chuyển đổi đó chính là tập trung vào sử dụng một số nền tảng kỹ thuật số trong việc quản lý và buôn bán.
Việc chuyển đổi này nhằm giúp tăng khả năng nhận diện của các doanh nghiệp. Đồng thời, cho phép doanh nghiệp tiếp cận dễ dàng hơn với khách hàng thông qua nền tảng trực tuyến và những công cụ, được cho rằng sẽ sử dụng phổ biến trong tương lai và dần thay thế cho những mô hình truyền thống.
Hy vọng với những gì bài viết đã cung cấp, bạn sẽ có thêm những hiểu biết cơ bản về loại mô hình này và có thể ứng dụng vào trong công việc một cách hiệu quả.